Prawidłowe żywienie dzieci od 1 roku do lat 3 ma duży wpływ na ich rozwój oraz na zdrowie teraz i w przyszłości. Intendenci i kucharze w żłobkach kreują pierwsze nawyki żywieniowe swoich podopiecznych, zwiększają ich gamę smaków, rozwijają się kubki smakowe na dziecięcych językach. Już w tym wieku wybór żywności wpływa na programowanie metaboliczne, które przyczynia się do zwiększenia lub zmniejszenia ryzyka zapadalności na choroby w wieku dorosłym.
Ramy prawne dla żywienia zbiorowego w żłobku oraz układanych jadłospisów:
1. Zgodnie z art. 22, znowelizowanej Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, obowiązującej od 01.01.2018 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1428) odpowiedzialność za przygotowanie pełnowartościowych posiłków spoczywa na organizatorach żywienia zbiorowego w żłobkach, czyli dyrektorach. Z kolei praktyczna realizacja żywienia spoczywa na Intendentach.
2. Posiłki powinny być układane zgodnie z Normami żywienia dla populacji Polski (aktualnie z 2020 r.) opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego.
3. Jadłospisy muszą być zgodne z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1154).
4. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych wymaga od planujących posiłki umieszczania konkretnych informacji w odniesieniu do nieopakowanych środków spożywczych, a do tych można zaliczyć dania serwowane w placówkach żywienia zbiorowego.
5. Dodatkowo należy oznaczać alergeny na jadłospisie zgodnie z art. 44 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (…).
Ramy dietetyczne dla układanych jadłospisów:
1. W żłobku dzieci spożywają najczęściej od 3–4 posiłków, które powinny realizować 75% całodziennego zapotrzebowania energetycznego.
2. Aktualnie normy żywienia są „żelazną” podstawą merytoryczną do układania jadłospisów. W przypadku planowania żywienia w żłobkach należy korzystać z wartości norm poziomu zalecanego spożycia -RDA lub AI dla składników, dla których nie jest ustalone zapotrzebowanie (tzn. nie ma normy na poziomie RDA).
3. Całodzienne zapotrzebowanie na energię dzieci w wieku 1-3 wynosi 1000 kcal. Jednakże w placówce jadłospis od śniadania do podwieczorku ma pokrywać 75% tegoż zapotrzebowania, co stanowi 750 kcal/dzień spędzony w żłobku/dziecko. Warto wspomnieć, że 750 kcal jest normą na energię dla osób planujących menu na podstawie mas netto produktów (bez odpadków, produktów gotowych do obróbki lub spożycia).
W aplikacji komputerowej Intendent Pro wbudowana jest opcja wyboru pisania jadłospisu na podstawie mas brutto lub netto. Dodatkowo każdy produkt z bazy ma przypisaną procentową ilość odpadu. Intendent lub dietetyk może zatem zdecydować na którym rodzaju mas układa jadłospis. Aplikacja Intendent Pro poprawnie obliczy kaloryczność dań, a także ich zawartość białka, tłuszczów i węglowodanów oraz soli i wapnia.
4. Z procentowego rachunku wyliczanego z 750 kcal, zalecana ilość białka dla dziecka spożywającego posiłki w żłobku to 18,8-28 g. Zawartość tłuszczów w menu opiewa na wartość 29-33,3 g. Zaś prawidłowa ilość węglowodanów to 84,4- 122 g.
Najlepszym wyborem jest żywność naturalna, świeża, pełnowartościowa, mało przetworzona oraz ta dedykowana dla niemowląt i małych dzieci o odpowiednim składzie, bez dodatku cukru. W codziennym jadłospisie należy uwzględniać mleko 2-3,2% tłuszczu (w tym mleko modyfikowane) i produkty mleczne tj. jogurt naturalny, grecki, kefir. Z nabiału jeszcze ser twarogowy, mozzarella, ser żółty, śmietana 12-18% tł. W wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach śmietany o większej zawartości tłuszczu, uważając, aby wartość odżywcza i energetyczna jadłospisu była zgodna z normami. Jaja, chude mięso, wysokogatunkowe wędliny, produkty zbożowe z uwzględnieniem tych z pełnego przemiału ziarna, pestki, nasiona, orzechy, tłuszcz (masło, olej rzepakowy, oliwa z oliwek), przyprawy oraz warzywa i owoce w postaci świeżej, suszonej, mrożonej, musów i okazjonalnie z puszek.
Niedozwolone produkty i potrawy to m.in. grzyby, surowe mięso i ryby, podroby, smalec, olej kokosowy, sery topione i pleśniowe, ogórki konserwowe i inne warzywa na bazie octu, słodzone kaszki, płatki śniadaniowe, musli, gazowane i słodzone napoje, produkty typu Fast Food oraz inne, których etykieta wskazuje na zawartość składników syntetycznych.
Sprawdź dodatki do żywności dozwolone do stosowania w placówkach żywienia zbiorowego: https://intendentpro.pl/blog/e-dodatki-dopuszczone-w-placowkach-zywienia-zbiorowego/
Dodaj komentarz