Poród w wodzie – medycznie zwany immersją wodną – to coraz popularniejsza w Polsce metoda naturalnego rodzenia. Podstawową zaletą wyboru takiej techniki rozwiązania jest maksymalna redukcja bólu i stresu u kobiety rodzącej i dziecka.
Coraz więcej szpitali i klinik prywatnych umieszcza poród w wodzie w swej ofercie, bowiem już w odległych historycznie czasach renesansu ciepłą kąpiel polecano położnicom jako naturalną i bezpieczną metodę minimalizacji bólu w pierwszej fazie procesu rodzenia, kiedy to przez kilka godzin, zwłaszcza u kobiet rodzących po raz pierwszy, ma miejsce bolesny etap rozwierania się szyjki macicy.
Ciepła woda działa nie tylko relaksująco dla kobiety, ale i jest naturalnym, łagodnym środowiskiem dla rodzącego się dziecka. Immersja wodna, czyli rozwiązanie dokonywane w wodzie jest więc bardzo korzystne dla mamy i dziecka. Istnieją jednak nieliczne przeciwwskazania do porodu w wodzie.
Poród wodny – zalety dla rodzącej kobiety
Do najważniejszych zalet rodzenia w wodzie ginekolodzy i położnicy zaliczają dużą redukcję odczuwanego bólu dla rodzącej. Ciepła woda minimalizuje wydzielanie się w organizmie kobiety hormonów stresu i zwiększa produkcję – antagonistycznych wobec nich – hormonów szczęścia, czyli dobroczynnych dla poczucia intymności i szczęścia endorfin.
Okazuje się też, że rodzące w wodzie kobiety niezwykle rzadko zgłaszają potrzebę zastosowania znieczulenia i lepiej znoszą bóle porodowe. Woda działa na nie ogólnie relaksująco i rozluźniająco, co także obniża poziom subiektywnie odczuwanego stresu porodowego i wtórnie blokuje psychologiczne doświadczanie trudnych emocji, takich jak lęk, złość, frustracja i strach. Badania kliniczne potwierdziły również, że mniejszy stres porodowy odczuwany przez rodzące w wodzie kobiety, zmniejsza istotnie ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego podczas porodu.
Ciepła woda rozszerza również naczynia krwionośne w organizmie kobiety i udrażnia dzięki temu przepływ krwi w całym układzie krwionośnym. Źródłem poczucia komfortu kobiety podczas immersji wodnej jest działająca w wodzie na ciało rodzącej kobiety siła wyporu, wspomagająca akcję porodową. Bardzo ważnym pozytywem decyzji o porodzie wodnym okazuje się statystycznie istotny mniejszy niż w przypadku porodów klasycznych wskaźnik rozwiązań z pęknięciem kobiecego krocza oraz koniecznością nacinania krocza.
Ciepła woda i jej oddziaływanie na organizm kobiety sprawiają, że szyjka macicy rozwiera się szybko i harmonijnie, co skraca czas pierwszej fazy porodu, redukuje towarzyszące mu bóle i utratę krwi. Tkanki poddane łagodnemu masażowi wody są bardziej rozciągliwe i pomagają dzięki temu rozwierać się rytmicznie szyjce macicy. Wszystkie te czynniki sprawiają, że immersja wodna jest bardzo pozytywnym doświadczeniem dla kobiety, zwłaszcza tej rodzącej po raz pierwszy.
Poród w wodzie – zalety dla dziecka
Dziecko rodzące się w wodzie przeżywa mniejszą traumę porodową niż w porodzie klasycznym, gdyż środowisko wodne stanowi naturalne przedłużenie warunków znanych mu z życia płodowego. W porodzie wodnym bardzo rzadko dochodzi również do zakrztuszenia się dziecka i przedwczesnego oddania przez nie stolca, czyli smółki (przyczyna powstania zielonych wód płodowych), co eliminuje ryzyko infekcji porodowych wywoływanych tym czynnikiem.
Znacząca redukcja stresu matki związana jest także z minimalizacją stresu dziecka, które sprawnie i łagodnie przechodzi przez kanał rodny, unikając tym samym szoku porodowego, w tym podduszenia się pępowiną w ostatniej fazie porodu.
Wady immersji wodnej dla matki i dziecka – przeciwwskazania medyczne
Najpoważniejszą wadą porodu wodnego dla matki i dziecka jest brak stałej kontroli akcji porodowej przy użyciu kardiografu (KTG). Jeżeli istnieje jakiekolwiek podejrzenie wady serca u dziecka, poród wodny będzie wykluczony. Techniczną wadą porodu w wodzie jest słaby dostęp lekarza i położnej do płodu, co w sytuacji nagłych powikłań porodowych może być poważnym zagrożeniem dla zdrowia matki i dziecka.
Przeciwwskazania do rozwiązania w wodzie to również: niewłaściwe ułożenie dziecka (potrzeba zastosowania cięcia cesarskiego), przewidywana duża masa urodzeniowa dziecka, nadczynność tarczycy i nadciśnienie tętnicze u matki, a także choroby serca matki lub domniemane wady serca i układu krwionośnego dziecka. Poważną wadą porodu wodnego jest ryzyko infekcji okołoporodowych, jeśliby warunki higieniczne uległy zakłóceniu (przypadkowe zabrudzenie wanny porodowej lub zanieczyszczenie wody).
W takiej sytuacji wystąpić może nawet gorączka okołoporodowa. W żadnym wypadku poród wodny nie może mieć miejsca w przypadku rozwiązania przedwczesnego. Nawet jednak tak poważne przeciwwskazania medyczne do pełnego porodu wodnego nie wykluczają zastosowania relaksacji wodnej dla rodzącej kobiety w pierwszej fazie porodu.
Autor: Anna Kapusta
Bardzo dobrze, że obecnie wiedza o porodzie naturalnym jest coraz większa! Dzięki temu kobiety mogą rodzić w warunkach, które same wybierają, a dzieci nie są narażone na zbędne traumy. Szkoda, że pokolenie 30-latków+ rodziło się w spartańskich okolicznościach. Na szczęście obecnie dzieci rodzą się już po ludzku, a jest to kapitał zdrowia na całe życie.