Szczepić czy nie szczepić? Większość rodziców zadaje sobie to pytanie w dobie licznych ostrzeżeń przed niepożądanymi odczynami szczepiennymi. Lekarz zgodnie twierdzą – szczepić! Tylko kiedy i przeciwko jakim chorobom? W pierwszej kolejności warto wiedzieć, że istnieją szczepienia obowiązkowe, czyli takie, które są realizowane w ramach NFZ, to znaczy bezpłatne, oraz szczepienia nieobowiązkowe, czyli nierefundowane przez NFZ, co wcale nie oznacza, że mniej ważne.
Szczepienia obowiązkowe – kalendarz
Dziecko przechodzi szereg szczepień już od momentu narodzin. Jak to wygląda w praktyce?
- W pierwszej dobie życia każdy noworodek otrzymuje pierwszą dawkę szczepionki przeciwko WZW typu B, a kilka dni później na gruźlicę
- W drugim miesiącu życia maluch szczepiony jest drugi raz przeciwko WZW typu B oraz pierwszy raz przeciwko błonicy, tężcowi, ksztuścowi, Haemophilus influenzae typu B oraz pneumokokom
- W czwartym miesiącu życia dziecko otrzymuje drugą dawkę szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi oraz Haemophilus influenzae typu B oraz pneumokokom i dodatkowo pierwszą dawkę szczepionki przeciwko polio
- W piątym bądź szóstym miesiącu życia powtarza się wszystkie szczepienia z czwartego miesiąca oprócz pneumokoków
- W siódmym miesiącu życia dziecku podawana jest trzecia dawka szczepionki przeciwko WZW typu B
- W trzynastym bądź czternastym miesiącu życia dziecko otrzymuje pierwszą dawkę szczepionki przeciwko odrze, śwince oraz różyczce oraz trzecią dawkę szczepionki przeciwko pneumokokom
- Pomiędzy szesnastym a osiemnastym miesiącem życia niemowlak otrzymuje czwartą już dawkę szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi, trzecią dawkę szczepionki przeciwko polio oraz czwartą dawkę szczepienia przeciw Haemophilus influenzae typu B
- W szóstym roku życia dziecko otrzymuje szczepionkę przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi oraz przeciw polio
-> UWAGA! Od 2019 roku druga dawka szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce podawana jest w szóstym roku życia, a nie w dziesiątym, jak miało to miejsce do tej pory.
- W czternastym oraz dziewiętnastym roku życia dziecko szczepione jest przeciwko błonicy i tężcowi
Czym są szczepionki skojarzone?
Szczepionki skojarzone umożliwiają zaszczepienie dziecka przeciwko kilku chorobom za jednym razem. Ograniczają zatem liczbę wkłuć oraz wizyt lekarskich niezbędnych do wykonania szczepień. Mamy trzy rodzaje szczepionek skojarzonych, a mianowicie:
- 4 w 1 – przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis,
- 5 w 1 – przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu B
- 6 w 1 – przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu B, WZW typu B
Warto w tym miejscu podkreślić, że szczepionki wysoko skojarzone są odpłatne.
Szczepienia nieobowiązkowe – co warto wiedzieć?
Szczepienia nieobowiązkowe nie są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Rodzice finansują je z własnej kieszeni. Kadra lekarska podkreśla, że nie oznacza to, że te szczepienia są mniej ważne od obowiązkowych.
Meningokoki – przenoszą się głównie drogą kropelkową i potrafią wywołać zakażenie organizmu skutkujące zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, sepsą oraz ostrym zapaleniem płuc. Warto wiedzieć, że zakażenie potrafi nastąpić w ciągu zaledwie jednej doby! W Polsce najczęściej występują meningokoki typu B i to właśnie na ten rodzaj rodzice najczęściej decydują się zaszczepić swoją pociechę. Warto jednak wiedzieć, że meningokoki występują aż w pięciu typach. Jeżeli zdecydujemy się zaszczepić dziecko na wszystkie, rozpocznijmy szczepienie od tego przeciwko typowi B, a następnie zastosujmy szczepionkę skojarzoną, która uchroni malucha przez pozostałymi typami bakterii.
Jeżeli szczepimy dziecko w wieku od 2 do 12 miesięcy, potrzebne będą dwie dawki w odstępie minimum miesiąca, natomiast dawka przypominająca podawana jest w drugim roku życia malucha. Dzieci szczepione po ukończeniu 1. roku życia otrzymują jedną dawkę szczepionki.
Rotawirusy – rozprzestrzeniają się bardzo szybko. Powodują groźne dla zdrowia i życia najmłodszych dzieci wymioty i biegunki. Podanie szczepionki ma na celu złagodzenie objawów ewentualnych zakażeń. Zarażenie rotawirusem w przypadku dzieci nieszczepionych kończy się bardzo często pobytem w szpitalu z uwagi na szybkie odwodnienie organizmu. Szczepienie ma postać płynu doustnego, który podawany jest dwukrotnie lub trzykrotnie, w zależności od zastosowanego preparatu. Pierwsza dawka szczepionki przeciwko rotawirusom podawana jest maksymalnie do 12 tygodnia życia niemowlaka, a następne do 24 oraz 32 tygodnia życia.
Pneumokoki – w przypadku grupy dzieci, których nie obejmuje obowiązek zaszczepienia przeciwko tym groźnym bakteriom. Schemat szczepienia wygląda następująco: od drugiego do szóstego miesiąca życia podaje się aż trzy dawki szczepionki oraz dawkę przypominającą w drugim roku życia, jeżeli szczepienie rozpoczynamy po ukończeniu przez niemowlę pół roku, otrzyma ono 2 dawki w odstępie miesięcznym oraz dawkę przypominającą w drugim roku życia, jeżeli szczepienie rozpoczynamy powyżej pierwszego roku życia, maluch otrzymuje dwie dawki, a jeżeli dziecko jest starsze, otrzyma jedną dawkę szczepionki.
Krztusiec – mimo, że znajduje się w kalendarzu szczepień obowiązkowych, to dawka przypominająca w czternastym lub dziewiętnastym roku życia już nie. Odporność na krztusiec mocno spada właśnie w okolicach 14. roku życia i właśnie wtedy odnotowuje się najwięcej zachorowań, które mogą skutkować ostrym zapaleniem płuc.
Ospa wietrzna – warto wiedzieć, że szczepienie nie chroni przed zachorowaniem, ale przed powikłaniami, które w przypadku ospy są coraz częstsze. Warto wiedzieć, że szczepionka może być bezpłatna – wystarczy, że do przychodni zdrowia, do której zapisane jest nasze dziecko w wieku do 3 lat, przyniesiemy zaświadczenie, że uczęszcza do żłobka. Może być to zarówno placówka publiczna, jak i niepubliczna. Wówczas szczepionka będzie refundowana przez NFZ i jest realizowana w dwóch dawkach.
Szczepienie dziecka zgodnie z kalendarzem pozwala na uniknięcie poważnych powikłań, które nierzadko występują w przypadkach zachorowań w wyniku zarażenia groźnymi wirusami. Mimo, że szczepionki nie chronią w 100% przed zachorowaniem, to w sposób istotny zmniejszają objawy oraz niemal w 100% niwelują możliwość groźnych powikłań.
Autor: Gabriela Księżopolska
Uwazam, ze wszystkie szczepienia powinny byc bezplatne, szczegolnie te kilka w jednym!
Fajny artykul, wszystkie szczepionki w jednym miejscu!