Witamina D – objawy niedoboru i nadmiaru

Witamina D jest jedną z najważniejszych witamin dla naszego zdrowia. Pozwala utrzymać odpowiednią ilość wapnia i fosforu we krwi. Są to dwa składniki odżywcze, które współpracują ze sobą, by wzmocnić kości.

Dlaczego witamina D jest tak ważna?

Witamina D3 może mieć wpływ na aż 2000 różnych genów w organizmie. Ma ogromny wpływ na wiele ważnych procesów. Reguluje i kontroluje zdolność organizmu do wchłaniania wapnia i fosforu, które wzmacniają kości i zęby.

Ponadto stymuluje trzustkę i uruchamia proces wytwarzania insuliny. Jest to kluczowe dla kontrolowania poziomu cukru we krwi. Wspomaga układ nerwowy w przekazywaniu wiadomości do i z mózgu. Wspiera układ odpornościowy w walce z infekcjami i chorobami.

Witamina ta wpływa też na nasz nastrój. Wiele osób cierpi na sezonowe zaburzenia afektywne. Czują się szczęśliwsze, gdy świeci słońce.

Jakie są najlepsze źródła?

Witaminę D można uzyskać na trzy sposoby: przez skórę, z diety i suplementów. Twoje ciało naturalnie wytwarza tę witaminę po ekspozycji na światło słoneczne. Należy jednak pamiętać, że zbyt duża ekspozycja na słońce może prowadzić do przedwczesnego starzenia się i raka skóry. Dlatego warto też zwrócić uwagę na inne źródła.

Istnieje kilka produktów, które naturalnie zawierają witaminę D:

• tłuste ryby (takie jak łosoś, tuńczyk, makrela),
• wątróbka wołowa,
• ser,
• grzyby,
• żółtka.

Zalecana dawka

Zalecana dawka jest uzależniona od wieku danej osoby:

• niemowlęta do 1 roku życia: 400 jm,
• dzieci w wieku 1-13 lat: 600 jm,
• nastolatki 14-18 lat: 600 jm,
• dorośli w wieku 19-70 lat: 600 jm,
• seniorzy od 71 roku życia: 800 jm,
• kobiety w ciąży i karmiące piersią: 600 jm.

Jakie objawy mogą wskazywać na niedobór witaminy D?

Objawy niedoboru witaminy D są często bardzo subtelne. Dlatego wiele osób może nie wiedzieć, że ma taki problem. Do najczęstszych symptomów można zaliczyć:

• zmęczenie,
• ból kości, mięśni i stawów,
• zły nastrój,
• niski poziom energii,
• częste infekcje,
• lęk,
• drażliwość,
• przyrost masy ciała,
• wypadanie włosów.

Niedobór witaminy D u dzieci i niemowląt może prowadzić do krzywicy. U dorosłych zwiększa ryzyko osteoporozy.

Jak wygląda leczenie niedoboru witaminy D?

Leczenie polega na przyjmowaniu suplementów witaminy D. Taka forma witaminy nazywana jest ergokalcyferolem lub kalcyferolem. Witaminę D można podawać w postaci zastrzyków lub jako lek (płyn lub tabletki). Lekarz zaleci odpowiednią dawkę. Ustali też harmonogram przyjmowania. Pamiętaj, by przyjmować D3, a nie D2.

Jakie są najczęstsze objawy nadmiaru witaminy D?

Zalecana dawka dla osoby dorosłej nie powinna przekraczać 600 jm dziennie. Większa ilość może być toksyczna. Objawy przedawkowania witaminy D są głównie wynikiem nadmiernego gromadzenia się wapnia we krwi, czyli stanu zwanego hiperkalcemią. Do podstawowych objawów można zaliczyć:

• zwiększone uczucie pragnienia,
• częste oddawanie moczu,
• utrata apetytu,
• nudności i wymioty,
• zmęczenie,
• dezorientacja i zmieszanie,
• utrzymujący się ból głowy,
• suchość w ustach.

Jak leczyć przedawkowanie witaminy D?

Przede wszystkim zaprzestań przyjmowania suplementów z witaminą D. Czasem trzeba poczekać, aż objawy ustąpią. Wynika to z faktu, że „witamina słońca” jest magazynowana w tłuszczu i nie opuszcza natychmiast organizmu.

Jak sprawdzić poziom witaminy D?

Lekarz może zlecić badanie krwi, by sprawdzić poziom witaminy D. Istnieją dwa rodzaje badań, ale najczęstszym jest 25-hydroksywitamina D, zwana w skrócie 25 (OH) D. Nie musisz być na czczo, by przystąpić do tego badania.

Zwykle lekarze nie zlecają rutynowych kontroli poziomu witaminy D. Jednak w niektórych przypadkach jest to wskazane, np. masz osteoporozę, celiakię, zapalenie trzustki, chorobę zapalną jelit, chore nerki lub problemy z wątrobą.

Autor: Justyna Dereń