Kamienie żółciowe to krystaliczne złogi, które tworzą się w woreczku żółciowym. To mały narząd pod wątrobą. Przechowuje żółć, czyli płyn wykorzystywany przez układ trawienny. Kamica żółciowa czasami przebiega bezobjawowo. Czasem jednak podrażniać ścianę pęcherzyka żółciowego albo zablokować drogi żółciowe. Może prowadzić do infekcji, zapalenia i bólu górnej części brzucha.
Jakie są przyczyny kamicy żółciowej?
Woreczek żółciowy jest częścią układu trawiennego. Jest to gruszkowata, podobna do worka struktura o długości około 8 cm i szerokości 2,5 cm. Znajduje się pod wątrobą w prawej górnej części ciała między klatką piersiową a biodrami. Pęcherzyk żółciowy jest odpowiedzialny za koncentrację, przechowywanie i wydalanie żółci.
Lekarze uważają, że kamienie żółciowe mogą powstać, gdy:
- Twoja żółć zawiera zbyt dużo cholesterolu. Zwykle znajduje się w niej wystarczająca ilość substancji chemicznych, aby rozpuścić cholesterol wydalany przez wątrobę. Jeśli jednak wątroba wydala więcej cholesterolu niż może rozpuścić żółć, jego nadmiar może formować się w kryształy i ostatecznie przekształcać w kamienie.
- Twoja żółć zawiera zbyt dużo bilirubiny, czyli substancji chemicznej, która powstaje, gdy ciało rozkłada czerwone krwinki. Pewne problemy zdrowotne, w tym marskość wątroby, infekcje dróg żółciowych i niektóre zaburzenia krwi, powodują, że wątroba wytwarza zbyt dużo bilirubiny. Jej nadmiar przyczynia się do tworzenia kamieni żółciowych.
- Twój woreczek żółciowy nie opróżnia się całkowicie lub wystarczająco często, skoncentrowana żółć może prowadzić do kamicy żółciowej.
Rodzaje kamieni żółciowych
- Kamienie cholesterolowe: najczęstszy rodzaj kamieni żółciowych. Zwykle mają żółty kolor. Składają się głównie z nierozpuszczalnego cholesterolu, ale mogą zawierać inne składniki. Przyczyną może być zbyt dużo cholesterolu lub zbyt mało soli żółciowych.
- Kamienie pigmentowe: te ciemnobrązowe lub czarne kamienie tworzą się wtedy, gdy żółć zawiera zbyt dużo bilirubiny. Powstają z wapnia i bilirubiny. Tendencję do takich kamieni mają pacjenci z pewnymi zaburzeniami krwi lub wątroby.
Kamica żółciowa: najczęstsze objawy
Wiele osób z kamieniami żółciowymi nie ma objawów. Jednak gdy kamienie wnikają i blokują drogi żółciowe, możesz odczuć nagły ostry ból w górnej części brzucha. Często określany jest jako kolka żółciowa lub atak pęcherzyka żółciowego. Zwykle jest silny. Może trwać od kilku minut do kilku godzin i promieniować do klatki piersiowej, pleców lub ramion. Często występuje w środku nocy po zjedzeniu tłustych potraw.
Mogą mu też towarzyszyć inne objawy, takie jak:
- niestrawność,
- nudności lub wymioty,
- żółtaczka, gdy kamienie blokują przepływ żółci,
- jasny stolec,
- gorączka, pot i dreszcze.
Jak można zdiagnozować kamienie żółciowe?
Najczęstszym badaniem służącym do ostatecznego zdiagnozowania kamieni żółciowych jest USG jamy brzusznej. Polega na przesuwaniu urządzenia (przetwornika) w przód i tył w brzuchu. Przetwornik wysyła sygnały do komputera. Lekarz może zobaczyć na monitorze struktury jamy brzusznej.
Endoskopowe badanie ultrasonograficzne (EUS) to procedura, która pomaga w identyfikacji mniejszych kamieni. Cienka, elastyczna rurka (endoskop) przechodzi przez usta do przewodu pokarmowego. Zapewnia dokładny obraz pęcherzyka żółciowego i pobliskich tkanek.
Dodatkowe badania mogą obejmować cholecystografię doustną, badanie drożności dróg oddechowych (HIDA), tomografię komputerową (CT), cholangiopankreatografię metodą rezonansu magnetycznego (MRCP) lub endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną (ERCP). Co ważne, kamienie żółciowe wykryte za pomocą ERCP można usunąć podczas zabiegu.
Kamica żółciowa: jak wygląda leczenie?
Biorąc pod uwagę objawy (ich nasilenie i częstotliwość) oraz wyniki badań diagnostycznych, lekarz może stwierdzić, jaki sposób leczenia będzie najlepszy w danym przypadku.
Jeśli ataki są sporadyczne i łagodne, można je leczyć za pomocą leków przeciwbólowych. Wskazany jest też odpoczynek i picie dużej ilości wody. Natomiast w przypadku infekcji lub ostrego zapalenia woreczka żółciowego może być konieczna antybiotykoterapia. Jeżeli ataki są częste lub mocne, zwykle zalecana jest operacja usunięcia pęcherzyka żółciowego (cholecystektomia).
Autor: Justyna Dereń
Dodaj komentarz